Marcin Józef Żebrowski
Jian Hui Mo – sopran chłopięcy
Matthew Venner – kontratenor
Maciej Gocman – tenor
Felix Schwandtke – bas
Chór Chłopięcy NFM
Małgorzata Podzielny – dyrektor artystyczny Chóru Chłopięcego NFM
Chór NFM
Agnieszka Franków-Żelazny – dyrektor artystyczny Chóru NFM
Wrocławska Orkiestra Barokowa
Jarosław Thiel – dyrektor artystyczny orkiestry
Andrzej Kosendiak – dyrygent
ROK WYDANIA: 08/2019
NR KATALOGOWY: ACD 258
KATEGORIA: muzyka oratoryjno-kantatowa
W XVIII wieku ranga nieszporów w niedziele i inne święta roku kościelnego była wyższa niż głównej mszy (tzw. sumy). Oprawa muzyczna składających się na to nabożeństwo psalmów i Magnificat musiała więc być okazała, czego przykładem jest Magnificat Żebrowskiego w tonacji G-dur, zbudowane z jedenastu skontrastowanych sekcji. (…) Wyjątkowy urok Magnificat kryje się w częściach solowych, niezwykle zróżnicowanych wyrazowo i stylistycznie. W pierwszej połowie kompozycji dominują arie o pełnych wdzięku melodiach, charakterystycznych dla włoskiego, operowego stylu galant. (…) W drugiej połowie Magnificat króluje styl wyraźnie starszy, barokowy, bardziej typowy dla pierwszego trzydziestolecia XVIII wieku niż jego środka. (…)
Rorate coeli to introit otwierający poranną adwentową mszę wotywną poświęconą Najświętszej Maryi Pannie. Opracowanie Żebrowskiego zachowało się w rękopiśmiennej kopii opatrzonej datą 1752, co w przybliżeniu określa czas powstania tej kompozycji. Składają się na nią trzy sekcje: chorałowa intonacja pierwszego słowa introitu, swobodne, wielogłosowe opracowanie wersetu psalmowego Benedixisti Domine (z efektownym, pełnym energii akompaniamentem orkiestry) oraz podwójna fuga, stylistycznie bardziej bliska fugom klasycznym niż barokowym, podejmująca słowa Rorate coeli.
Powstanie bożonarodzeniowej Missa Pastoritia datowane jest przez Remigiusza Pośpiecha na koniec głównego pobytu Żebrowskiego na Jasnej Górze. (…) Pasterski nastrój można dostrzec od razu w Kyrie. Pierwszą sekcję tej części mszalnej otwiera intonowany przez skrzypce krótki motyw melodyczny o wyraźnie ludowym, mazurowym posmaku. Natomiast druga sekcja tej części jest skoczna niczym krakowiak i zawiera krótkie, burdonowe odcinki, jakby grane przez wiejską kapelę. Muzyka ta, zgodnie z konwencją epoki, pojawia się również na zakończenie mszy w dwuczęściowym Agnus Dei – Dona nobis pacem. Podobne burdonowe brzmienia kompozytor wprowadził też w polifonicznym zakończeniu Glorii, którego muzyka zostanie później użyta dwukrotnie jako opracowanie sekcji Osanna in excelsis w części Sanctus. Tak jak w Magnificat uwagę przyciągają wirtuozowskie ustępy solowe tej mszy: w Glorii – aria sopranowa Domine Deus oraz duet tenoru i basu z koncertującą parą trąbek Quoniam tu solus Sanctus, a w Sanctus – wspaniała aria altowa Benedictus z koncertującą partią skrzypiec, którą zapewne Żebrowski skroił na miarę własnych, niemałych umiejętności gry na tym instrumencie. Zadziwia też łatwość kompozytora w pisaniu w dwóch stylach – chóralne Qui tollis peccata mundi z części Gloria porusza pełną barokowego patosu, schromatyzowaną melodią, towarzyszącą – zgodnie z tradycją – błagalnej prośbie wiernych „miserere nobis” („zmiłuj się nad nami”), podczas gdy zwarte formalnie, trzyczęściowe Credo odznacza się wczesnoklasyczną lekkością wyrazu.
Anna Ryszka-Komarnicka
MARCIN JÓZEF ŻEBROWSKI
1. Rorate coeli 3:43
Magnificat
2. Chorus: Magnificat anima mea 1:46
3. Aria: Quia respexit (A) 2:52
4. Aria: Quia fecit mihi magna (S) 2:13
5. Chorus: Et misericordia 1:39
6. Aria: Fecit potentiam (B) 3:24
7. Duo: Deposuit potentes (S&A) 4:29
8. Chorus: Esurientes implevit bonis 2:44
9. Aria: Suscepit Israel (S) 4:01
10. Aria: Sicut locutus est (T) 3:38
11. Chorus: Gloria Patri 2:54
Missa Pastoritia
Kyrie
12. Chorus: Kyrie eleison 0:58
13. Chorus: Christe eleison 1:44
Gloria
14. Chorus: Gloria 1:02
15. Aria: Domine Deus (S) 2:45
16. Chorus: Qui tollis peccata mundi 1:33
17. Duo: Quoniam tu solus Sanctus (T&B) 1:49
18. Chorus: Cum Sancto Spiritu 1:39
Credo
19. Chorus: Credo in unum Deum 1:03
20. Chorus: Et incarnatus est 1:42
21. Chorus: Et resurrexit 1:30
Sanctus
22. Chorus: Sanctus 1:00
23. Aria: Benedictus (A) 3:52
24. Chorus: Osanna 1:35
Agnus Dei
25. Chorus: Agnus Dei 0:59
26. Chorus: Dona nobis pacem 1:42
Czas: 59:39